Patron Placówki

  „ ... wybrałem ideę służenia dziecku i jego sprawie.”   

                                                    Janusz Korczak

Od 1973 roku Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Szczytnie nosi imię Janusza Korczaka. Właściwe nazwisko Korczaka brzmi Henryk Goldszmit. Urodził się 22 lipca 1878 lub 1879 roku w zamożnej rodzinie wziętego adwokata. Ciężka choroba i śmierć ojca zrujnowała rodzinę materialnie. Młody Henryk będąc uczniem gimnazjum, a następnie studentem medycyny został zmuszony do zarabiania korepetycjami na utrzymanie rodziny.

            „W 1898 r. „Kurier Warszawski” ogłasza konkurs literacki im. I. Paderewskiego dla młodych twórców. Na konkurs ten Henryk Goldszmit zgłasza pod godłem Janasza Korczaka czteroaktowy dramat „Którędy?”, który uzyskuje wyróżnienie. Pseudonim literacki – Janusz Korczak – pozostał na całe życie i na zawsze”.      

Po ukończeniu studiów medycznych Korczak pracuje jako pediatra w szpitalu dziecięcym im. Baumanów i Bersonów w Warszawie. Studia uzupełnił dwukrotnym pobytem za granicą – w Berlinie i w Paryżu.

            W 1908 r. Korczak stał się członkiem zarządu Towarzystwa Pomocy dla Sierot, brał udział w budowie domu dla sierot. „Budował ten dom Korczak jak gdyby dla siebie. W dniu otwarcia bowiem Domu Sierot przy ul. Krochmalnej 92 – 7 października 1912 r. – przenosi się doń wraz z dziećmi i obejmuje zakład jako dyrektor, by placówki tej i kolejnych roczników jej wychowanków nie opuścić aż do śmierci (z czteroletnią przerwą w czasie pierwszej wojny światowej). Kieruje domem przy pomocy najbliższej oddanej współpracownicy, bardzo dobrego organizatora, Stefanii Wilczyńskiej.”

            Podczas pierwszej wojny światowej Korczak został zmobilizowany jako lekarz na front ukraiński, następnie został powołany do pracy lekarskiej w przytułkach dla dzieci. W Kijowie pracował w internacie dla chłopców polskich, gdzie włączył się intensywnie w pracę wychowawczą. Tu w dalszym ciągu kształtował się jego system wychowawczy, udoskonalały przemyślenia pedagogiczne.

            W dwudziestoleciu międzywojennym zajmował się dwiema placówkami dziecięcymi w Warszawie : Domem Sierot oraz Naszym Domem we współpracy z Marią Rogowską-Falską. Wykładał też w Instytucie Pedagogiki Specjalnej i w Wolnej Wszechnicy Polskiej, współpracował z wieloma czasopismami. Wspólnie z Dziećmi redagował gazetę dziecięcą „Mały Przegląd”.

            „W roku 1935 rozpoczął Janusz Korczak swą działalność radiową. Zaangażowano go do krótkich prelekcji, które sam nazwał „Gadaninkami radiowymi” – dla dzieci i o dzieciach. Stało się jednak tak, że te oryginalne i wypowiadane w swoisty i komunikatywny sposób gawędy sięgnęły daleko i szeroko i zyskały prelegentowi ogromną popularność”.

            W roku 1939, po wybuchu wojny powrócił jeszcze raz przed mikrofony radia. Był prelegentem Polskiego Radia do chwili zajęcia Warszawy przez Niemców.

            Na skutek rozkazu niemieckiego o przesiedleniu całej ludności żydowskiej do jednej dzielnicy w 1940 r. sierociniec Korczaka został przeniesiony na ul. Chłodną 33. W czasie ewakuacji Domu Sierot do getta Korczak został aresztowany i więziony kilka miesięcy na Pawiaku. Po zwolnieniu za kaucją w dalszym ciągu kierował Domem Sierot.

            W 1941 r. nastąpiło kolejne przesiedlenie Domu Sierot – do małego getta na

ul. Śliską 9 – Sienną 16, gdzie warunki były znacznie gorsze.

            22 lipca 1942 r. rozpoczęła się zagłada getta. 5 sierpnia Janusz Korczak wraz z wychowankami wyrusza w ostatnią drogę do obozu zagłady w Treblince, gdzie ginie.

            Janusz Korczak – pedagog, pisarz, działacz społeczny, lekarz stosował własny, oryginalny system wychowania dzieci. Szerzył wśród ludzi zainteresowania problemami wychowania i zrozumienia różnych potrzeb dzieci. W pisarskim dorobku Korczaka mieszczą się prace pedagogiczne, szkice psychologiczne, felietony oraz utwory dla dzieci. Pozostawił po sobie interesujący pamiętnik prowadzony w getcie w 1942 r. Jednak ani medycyna, ani literatura nie stała się główną pasją jego życia. Wszystko, całą swą wiedzę, talent i życie oddał dzieciom. Prowadzone przez niego sierocińce stały się jego ogniskiem domowym, a ich wychowankowie jego ukochanymi dziećmi.

 Utwory Janusza Korczaka:

 „Dzieci ulicy”, 1901.

„Koszałki opałki”, Warszawa 1905.

„Dziecko salonu”, Warszawa 1906.

„Szkoła życia” (w Społeczeństwie), 1908.

„Jośki, Mośki, Srule, 1910.

„Józki, Jaśki, Franki”, 1911.

„Sława”, 1912.

„Bobo” („Bobo”, „Spowiedź motyla”, „Feralny tydzień”), 1914.

„Momenty wychowawcze”, 1919.

„Jak kochać dziecko”, t. I, 1920.

„Jak kochać dziecko”, t. II, 1921.

„O gazetce szkolnej”, 1921.

Wstęp do J. Śniadeckiego: „Rozprawa o fizycznym wychowaniu dzieci, 1922.

„Sam na sam z Bogiem” („Modlitwy ludzi, którzy się nie modlą”), 1922

„Kiedy znów będę mały”, 1925.

„Bankructwo małego Dżeka”, 1926.

„Bezwstydnie krótkie”, 1926.

„Krol Maciuś Pierwszy”, 1928.

„Prawo dziecka do szacunku”, 1929.

„Prawidła życia”, 1930.

„Senat szaleńców”.1930.

„Król Maciuś na wyspie bezludnej”, 1931.

„Kajtuś Czarodziej”, 1934.

„Uparty chłopiec” (O Ludwiku Pasteurze), 1937.

„Ludzie są dobrzy”, 1938.

„Trzy wyprawy Herszka”, 1938.

„Refleksje”, 1938.

„Pedagogika żartobliwa”, 1939.

II tom wydania hebrajskiego pism Korczaka, wyd. Hakibuc Hamenhad, Ajn Harod (Palestyna), zawierający utwory: „Religia dziecka”, „Dzieci Biblii”, „To i owo o dzieciach”, „Z ust do ucha”, „Listy” (1925-1939), „Wrażenia palestyńskie”, „Nowy epos”.

Artykuły z „Gazetki Domu Sierot i Małego Przeglądu”. „Podanie do Rady Żydowskiej w Warszawie”, 1942.

„Pamiętnik”, pisany w okresie od maja do lipca 1942 r. ( w rękopisie ).

Artykuły w czasopismach: „Głos” (1902-1905), „Społeczeństwo” (1907-1908), „W słońcu” (1918-1926), „Mały Przegląd” (1921-1929), „Szkoła Specjalna” (1924-1939) oraz w „Gazetce Domu Sierot” i „Gazetce Naszego Domu”, „Wiadomościach Literackich”.

Wytworzył:
Udostępnił:
x x
(2004-03-22 12:26:11)
Ostatnio zmodyfikował:
x x
(2006-05-29 13:30:50)

       DRUKUJ TĘ STRONĘ Obrazek drukarki